Debate da esquerda I:Trostki a vía internacionalista

CONCLUSIÓNS

Consideramos a Lenin e Trostki os dous artífices máximos da Revolución de Outubro e do desenvolvemento da Unión Sóviética até a morte de Lenin. Algunha
das responsabilidades tanto nos acertos como nos desacertos poden ser compartidas por ambos. Dado que temos proxectado un foro sobre Lenin é posible que coincidamos en repetir as responsabilidades. Trataremos aquí de enfrentarnos aos plantexamentos dos que responsable Trotski.
- AREVOLUCIÓN PERMANENTE en oposición ao “socialimso por etapas” ou “nun só país” que plantexaba o estalinismo.
- O PROGRAMA DE TRANSICIÓN que apoia Lenin nas suas “Tesis de Abril”
- DEMOCRACIA OBREIRA entrismo / correntes / faccións / pluralidade de sindicatos e partidos obreiros.


Pretendemos nestas conclusións simplificar todo o que poidamos as conclusións sobre a corrente que Trostki supuxo dentro da esquerda tendo en conta a esposición e posterior debate habido na charla que Xaquín Cerviño deu en UTOPÍA FORO.

O Plantexamento do que parte este DEBATE DA ESQUERDA é o de analizar se esta corrente ten algo que ofrecer as necesidades que una esqueda anticapitalista no 2007 precisa, se en torno a ela se podería artellar un movimento que fora o idóneo para levar adiante a loita anticapitalista con efectividade ou si polo contrario non serve para este fin.
E se non sirve, ver se en ela hai algo que pode ser salvado, recuperado e utilizable na construcción da alternativa que precisamos.

Desde que Trostki comenzou o seu exilio, e ao longo de toda a historia da IV Internacional, en nengún país, en nengún momento, as suas tésis callaron na clase obreira, nen en significativos sectores do pobo.
En nengún momento nen en nengunha situación de loita, a clase obreira foi capaz de diferenciar o que era o “trotskimso” ou, o que é o mismo, nunca foi capaz de descubrir cal eran ás premisas que diferenciaban o “trostkimo” dentro da esquerda. As excepcións que poidera haber( que non o creemos), en calquera caso serían anecdóticas. Isto non indica que non teñan influido no resto da esquerda (mooitas veces sen recoñecelo ou sabelo), sobre todo no referente ao burocratrismo, e na anáise feita sobre os sicalimso dexenerados.

É certo que os plantexamentos trotskistas foron aceptados por sectores intelectuais e universitarios que cunha maior capacidade de análise podían diferenciar millor as diferencias co estalinismo, e unha vez tida a capacidade de comparar, lóxicamente, para calquera mente non enferma de dogmatismo, os plantexamentos de Trostki son obviamente máis aceptabeis.
Pero as característica principal da loita estudiantil é a sua inestabilidade. A buguesía (e ahí coincide co que pensa a clase obreira) considera a conciencia política dos mozos e a loita estudiantil unha especie de sarampión que os seus futuros membros pasan durante a época exaltada da xuventude universitaria. Sarampión que se cura co primeiro traballo bo e o primerio matrimonio. É certo. Os sofás muelles das clases mediasnos que idiotizados burgueses recordan con nostalxia ou vergonza o seu pasado esquerdista, os despachos de abogados, os departamentos médicos, os ministerios socialistas, están cheos de extrostkistas.
O trostkismo debera preguntarse o por qué de isto.

E si marxinal ou inexistete foi a participación do trostkismo na organización de clase, e na loita anticapitalista, a sua participación no sistema das democracias burguesas foi igual de marxinal ou inexistente. A anédota de Francia ou Inglaterra da que tanto falan os trostskistas son experimentos que se se analizasen en profundidade aprecerían un cúmulo de compoñentes extraños, na sua maioría, aos palntexamentos trotskista-leninistas, incluido o concepto mismo de “participación nas democracias burguesas”. E como muito serían outra vez as escepcións que confiraman a regra de setenta anos de marxinalidade, irrelevancia ou presneza testimonial na loita e na organización de clase.

Quizais sexa necesario remarcar aquí que no trotskismo se organizou quizais a parte máis humana e formada do comunismo. Ás sua filas foron a parar moitos comunistas que intuitiva ou conscentemente sentían que o estalinismo, exemónico na esquerda, era unha aberración que enfangaba os altos ideais, os profundos principios de liberdade, igualdade e solidaridade que estaban na raiz da ideoloixía marxista. A burla sangrenta que supoñía para os ideais comunistas os países do socialismo real ou dexenerado, facía que aqueles que loitaban pola libertade real e unha democracia popular só lles quedara a opción de, ou abandoar a militancia comunista ou entrar na correte do comunismo que estaba máis cerca dos ideais orixinais. Ou que polo menos non tiña as mans manchadas de sangue irmán.

Pero a preponderancia asoballante do estalinismo a través dos PCs, e logo do maoismo, imposibilitaron a consolidación de nenguha corrente comunista na esquerda. Isto levou a o trotskismo a moverse en sectores estudiantís e marxinais a clase obreira e as grandes loitas contra a dictadura e o capitalismo. Quizais sexa esta marxinalidade e eas díficiles condicións de desenrolo as que os fixeran cair nun teoricismo agobiante, no entrismo (táctica apoiada por Trostski que consistían en que os militantes trotskistas se organizaran nos grandes partidos obreiros co fin de cambialos dende dentro), nas faccións e isto provocara a profusións de escisións e o sectarismo endémicas enfermedades do trostskimo, diluíndose cada vez máis como alternativa, e aparecendo como algo pintoresco na extrema esquerda.

No Estado Español a principios dos 70 aparece a Liga Comunista Revolucionaria L.C.R. da que se escindiría a L.C., existindo tamén o Partido Obreiro Revolucionario Español P.O.R.E.. Una parte do nacionalismo basco chega a plantexamentos trostskistas e se fusiona coa L.C.R. As excisiós xa viñan da misma dirección da IV Internacional que fundara Trotski.
Morto Franco a LCR se presentan as eleccións burguesas e ante o esperado fracaso, vólvense a ver as areas movidizas nas que sempre se moveron: una parte da militancia entra no PSOE (¡¡¡) chegando a postos de responsabilidade: ministros no goberno de Felipe González, Carlos Príncipe, alcalde de Vigo etc. Outro sector entra en Izquierda Unida, Romero en Madrid. En Galiza entran no BNG. Este increíble espallamento define en si mismo o que era, é, o trotskismo. Incapacidade para cohesionarse, icapacidade para crear una liña clara e sólida, incapacidade para levantar unha alternativa organizativa seria, creíble, realista e cohesionada.

É dificil explicar que a marxinalidade se deba fundamentalmente a exemonía do estalinismo no moviento obreiro e na esquerda mundial. E máis tendo en conta que xa nas últimas décadas do século XX o socialismo real estalinista estaba totalmente desprestixado e aparecera ao descuberto todo o que tiña de criminal e fascista. E inda máis, despois da caida do muro de Berlín e o fundimento de todo, ou case que todo, o “socialismo real”. Caída que desixou ao descuberto toda a sangue e a basura que corría polas cloacas dos países mal chamados comunistas. Cabría pensar entón que o trostskismo, libre da presión do estalinismo no poder, e dado que foi a corrente do comunismo que máis loitou contra a dexenración burocrática dos rexímenes estalinistas, tería a sua oportunidade histórica.
Unha alternativa que leva setenta anos sen ser capaz de convertirse en alternativa é sinxelamente porque non é alternativa
.
Recoñezámolo: fixose unha revolución pero a partir de ahí foise acumulando erro tras erro ate chegar a hoxe, onde volvemos a estar novamente no punto de partida porque as tese, en canto a construcción do socialismo, dos dous responsables máximos desa revolución, Lenin e Trostki, contiñan o xermen do futuro fracaso. Sabemos que despois de constar cal foi o discurrir dos acontecimentos é fácil esta análise. Pero tamén hai que ter enconta que estaban a construir o futuro non só de Rusia se non da humanidade. E que falamos de dous homes cunhas capacidades foro do común que se convirten voluntariamente en líderes e teòricos do comunismo na primeira experiencia da historia de toma do poder por parte da clase obreira.

Non hai que esquecer cal é a orixe do estalinismo, autentico cancro que matou a experiencia da realización do socialismo.
Houbo decisións tomadas que favoreceron e mesmo provocaron a sua aparición:

- O partido único.
A ilegalización de todos os partidos que non foran o bolchevique, cousa que non só eliminaba os partidos burgueses e contrarevolucionarios senon tamén os partidos e sindicatos da esquerda e revolucionarios.
En 1903 Trotski critica as concepcións organizativas de Lenin coas seguintes palabras “A organización do partido sustitue ao partido en xeeral, a continuación eo Comité Central sustitue á organización e, ao final, un dictador supranta ao Comité Central”. A pesar de esta profética visión, catorce años antes da revolución, Trotski, unha vez no poder, acepta as tese organizativas de Lenin facéndose con iso responsable da materialización en Stalin da sua teoría.
Foi Lenin o que sacou adianta a resolución de que os membros do Comité Central deberían aceptar as decisións tomadas pola maioría. E que o intento de movilizar opiniónas contra estas decisións sería considerado desviacionismo e acarrexaría a expulsión. Trotski escribira que a dictadura dun só partido conduciría a dictadura dun só home, pero a pesar diso aceptou a resolución de Lenin da que ambos, e él en maior medida, terminaron sendo víctimas.

-E a posterior eliminación das correntes interna, deixaba o partido a mercede das burocracias sen control algún.
Estas duas medidas abren a porta ao estalinismo. E estas duas medidas son tomadas por un partido no que Lenin e Trotski son líderes indiscutibles. E non os libra de responsabilidade nen o arrepentimento de Lenin cando, xa enfermo, ve que o hovo da serpente que el incubou soltou a cria, nen o batallar posterior de Trotski, xan sen poder, en contra da burocracia e a favor da democracia obreira.

-O aplastamento da sublevación de Kronsradt con Lenin e Trotski no poder supón abrir a porta á dictadura totalitaria con iso rpovocar a aparición de Stalin.

- A decisión de non “exportar” a revolución tamén foi tomada sendo Trotski xefe do exército soviético. Esta decisión serviría de base para que Stalin creara unha grande potencia industrial na URSS e que osutros pobos (entre eles España) non consolidaran ou conqueriran o socialismo.

Tamén hai que considerar que o reforzamento do papel de liderazgo exercida por Lenín e Trotski será levada até o paroxismo por Stalin no culto a persoalidade.

O mesmo se podería decir da creación das “chekas” (iniciativa do propio Lenin que lle preguntaba a un camarada que cuestionaba a sua creación “¿de verdade que cres que podemos vencer sen recurrir ao máis despaidado terror?”), xermen da GPU, auténtica SS soviética, que serían utilizadas logo por Stalin como base represiva do seu réxime, e que levarían a centos de miles de cidadáns, moitos deles comunistas honrados, a ser eliminados sen garantías de ningún tipo.
.
Resulta paradóxico que un lidér tan intelixente, culto e sagaz como Trostki (e o mesmo poderíase dicer de Lenin) non tivera a capacidade suficiencte para analizar cales serían as consecuencias daquelas decisións. E se se dice que foron tomadas coa intención de que foran transitorias; volve a ser sorprendente que unhas mentes tan preclaras non soubesen ver en que suelen convertirse as “medidas transitorias”.

Tamén resulta sorprendente que unhas mentes tan brillantes non foran capaces de ver de que estaba feito Stalin, co que estiveron compartindo partido e dirección durante tanto tempo. E se, como parece, ambos sabían o tipo de elemento era como non se autoimpuxeron como principal deber revolucionario o liberar á Revolución, ao socialismo e a historia, do elemento que había de levar ao fracaso o socilsimo non solo soviético senon mundial, e de pasar á historia como un mosntruo que deixou millóns de mortos tra sí en nome do socialismo, do comunismo, do marxismo. Inutilizando, por muito tempo, se non para sempre, esas palabras coa sua barbarie.

Son demasiadas equivocacións, desmasiadas analise incorrectas, demasiadas decisións equivocadas como para que non pesen na credibilidade e o e a viabilidade dun proxecto político.
As apelacións ás especiais condicións históricas nas que se desenvolveron os acontecimentos, así como a apelación a falta de experiencias previas non minimizan o catastrófico fracaso final.

Non é difícil chegar a conclusion que outro dos grandes erros é a concepción misma do “líder”. Porque si esta actuación nos sorprende e só se se cre no papel carismático do “líder” en xeral, no seu papel de mesías infalible. Isaac Deucher escribiu una monumental biografia en tres tomos sobre Trotski titulada “TROTSKI, PROFETA ARAMADO” “TROTSKI PROFETA, DESARMADO” “ TROTSSKI, PROFETA DESTERRADO”. Trostki profeta, o líder como profeta, profeta ¿de que deus? ¿os ateos teñen deus? ¿o socilaismo é unha relixión?
En Trotski danse, como en mui poucos casos máis, todas as compoñentes do mito, do mártir, do profeta, do vencedor, do superior. En poucos líderes na historia se concentraron tal cantidade de virtudes. Unha vontade de ferro, un poder de liderazgo e oratoria escepcionais, unha intelixencia fora do normal, unha grande cultura, a sua capadicade de estratega é lexendaria, como escritor e crítico é brilante, como historiador é abraiante, a paixón e coherencia coa que defendeu os seu principios resultan admirábles, a perdida de poder, despois de telo todo, engádelle a fascinación que exercen os malditos, a sua morte a mans do seu enemigo construen un mito.
Pero nen era infalíbel, nen estaba libre de culpa, foi unha victima dos seu propio erros. Equivocouse en puntos esenciais, por eso perdeu. Equivocouse nas analese que fixo sobre o futuro do socialimso e das brurocracias, e por eso o troskismo perdeu o seu momento histórico e é un camiño que conduce a ningunha parte.
Vendo a figura de Trostki non é dificil sentrirse atraida por ela, sobre todo no seu antagonismo con Stalin, pero se buscamos a verdade topamos o que topamos.
Ao enfrentarnos coa figura de Trostki topámonos co “lider”, co papel do “lider”.
É posible que en determinados momentos teñamos necesidade de que unha persoa cumpla ese papel, pero nunca será un profeta, nen as nosas vidas e o nos destiño estará nas suas mans, nensera un deus, nen dictará leises, nen terá un poder superior aos demais.
Pero esta é outro apartado, outro tema para debate: O PAPEL DOS LÍDERES

RESUMEN E CONCLUSIÓNS:

Dende logo, parécenos indescutíbel que analizando a histroia do tristskismo e das suas organizacións, así como a sua situación actual dentro da loita anticapitalista, podemos afirmar que fracasaron nas suas metas, e que non teñen posibilidade algunha de que poidan materializar as suas aspiracións no futuro.

É unha esperiencia esgotada.

Seguir insistindo nesa vía é un voluntarismos tan inútil como esgotador. É posíbel obcecarse con calquer cousa, pero insistir setenta anos nesa obcecazón é unha locura que só favorece ao enemigo.

Creemos que a concepción internacionalista da loita contra o capital é válida hoxe. É absolutamente necesaria a búsqueda dunha solución internacional-global ao capitalismo-global.

Por esta causa está absolutamente vixente a necesidade de ter un organismo / unha internacional, capaz de facer confluir, organizar, aunar ou sincronizar accións globales contra un enemigo común cunha forma global de actuación. Temos indicios, inda que tímidos, de accións globales ainda que muy débiles e simbólicas que por agora son expontáneas, ou case. Pensamos que a evolución da loita anticapitalista, antisistema, conforme se vaia estructurando, cohesionando e profundizando esixirá a imprantación dese organismo internacional.
A loita antiburocrática é outra das grandes loitas que siguen a ter unha vixencia vital. A corrupción e a burocratización dos partidos, sindicatos e ONGs é unha carcoma que está a acabar con eles. Pero encnato un grupo de persoar se reunen e se reparten responsabilidades ese virus reparecerá sempre. A búsqueda de vacunas contra esa enfermedade parécenos un dos grandes debates a ter.

UTOPÍA FORO