FORO 23 "Debate da esquerda III"

ANARQUISMO

Nos DEBATES DA ESQUERDA que UTOPÍA FORO se propuxo realizar tócalle hoxe a quenda ao anarquismo. As dúas grandes correntes da esquerda no último século e medio foron o anarquismo e o comunismo leninista. Estas dúas ideoloxías discorreron paralelas, cruzáronse, aliáronse e combatironse, enfrontáronse e sempre se viron abocadas a ser as dúas grandes depositarias da esperanza de millóns de traballadores para defender os seus dereitos e para servir de guía no camiño cara a un mundo de xustiza igualdade e liberdade.

Esta diferenza co leninismo é definida por Chomsky coas seguintes palabras: “na doutrina leninista sostense que o partido de vangarda debe asumir todo o poder e conducir ao pobo ao desenvolvemento económico, e, por algún milagre que aínda non se explica, á liberdade e á xustiza. É unha ideoloxía que naturalmente apela en gran forma á intelixencia radical, a quen proporciona unha xustificación para o seu rol como administrador estatal. Eu non podo atopar ningunha razón - nin lóxica nin histórica - para tomalo seriamente. O socialismo libertario (incluíndo unha parte esencial do marxismo) oponse a isto co maior desprezo; e con toda razón.”

Ante o estrepitoso e cruento fracaso do paso do leninismo polo poder, resultaría lóxico pensar que o anarquismo deberia aparecer como a alternativa a seguir. Máis aínda, tendo en conta que a análise e as críticas feitas desde o anarquismo a Lenin, practicamente desde o mesmo momento que triunfa a revolución rusa, resultaron funestamente exactas. Pero obviamente isto non ocorreu, aínda tendo en conta toda a ideoloxía libertaria que hai na actualidade nos innumerables grupos antisistema e anticapitalista, o anarquismo non é visto como o arma ideolóxica necesaria para as loitas que se aveciñan. Que posibilidades ten de ocupar o baleiro deixado polo leninismo, ata agora hegemónico, e xa claramente inservible? Como é o anarquismo que se precisaría para as loitas que se aveciña?

Pretendemos con este debate somente abrir un primeiro debate que esperamos continuar debido á amplitude do tema.

UTOPÍA FORO

FORO Nº 22 "DEBATE DA ESQUERDA II"

"Lenin hoxe"

O comunismo, desde hai un século e medio, máis ou menos, desde a creación daquela “Liga dos Comunistas” que baixo a guía de Marx a mediados do século XIX, é, sen máis a ideoloxía política central do modernismo.
A diferenza das vellas utopías baséase na análise real de como se desenvolve o capital desde o punto de vista obreiro.
O sistema capitalista vive e crece unicamente explotando a man de obra, a clase obreira. Por iso, desde a perspectiva comunista, o partido da clase obreira pode determinar a estratexia e a táctica de como destruír o mecanismo de acumulación capitalista e a conquista do poder político.
Ata aí Marx ponse a disposición dese proxecto nun formidable aparello científico.

A posterior tradución da teoría marxista ao plano da mobilización revolucionaria é a tarefa que asume Lenin e que lle leva a elaborar os principios do partido de novo cuño, o “Partido Comunista Bolxevique” , vangarda da clase obreira que rompe coa economía puramente sindical, coa loita espontánea, coa práctica legalista da loita de clases propia dos partido da II Internacional. Este partido sitúase como instrumento específico, dúctil e disciplinado necesario para a conquista do poder e para a instauración da ditadura do proletariado.

O obxectivo da ditadura do proletariado é a instauración do socialismo, é dicir, a nacionalización dos bens de produción e a planificación central.
A concepción leninista do partido e da transición revolucionaria é discutida por Rosa Luxemburgo dentro da esquerda do movemento obreiro internacional. Para ela, a organización preséntase como un proceso que, nos postos de traballo, discúteselle continuamente aos sindicatos e ao partido reformista a representación da clase obreira e a dirección das loitas. Estas loitas xerarán niveis cada vez máis altos de combatividade e xerarán formas organizativas como os “soviets” de Rusia en 1905 ou os “consellos obreiros” de Alemaña en 1918-19.

Lenin sostén que a autoorganización dos obreiros en loita non pode prefigurar o partido e que é a dirección política revolucionaria a que ten que dominar, desde fóra das loitas concretas, todo os niveis de espontaneidade. E debe dirixir estas loitas cara ao obxectivo final da ditadura do proletariado.

A concepción de Rosa Luxemburgo do comunismo é a dunha democracia constituínte das masas en loita.
A concepción de Lenin é a da ditadura do proletariado, donde orixínase a crise de xestión do poder socialista tras a vitoria da insurrección e a toma do poder.

¿Podemos afirmar que a crise do “socialismo real” foi a crise da xestión socialista do capital? ¿Que polo tanto non tería nada que ver coa crise do comunismo?

Aceptando as leccións do último século e medio de historia da revolución comunista ¿cabería recuperar a distinción entre socialismo e comunismo tendo en conta de que o primeiro non é senón unha das formas no que o capital pode organizarse e administrarse?

Toni Negri